Periodistas deportivos e inversores estadounidenses en LaLiga: desintermediación y "disneyización" en el RCD Mallorca

Descargas

DOI:

https://doi.org/10.56754/0718-4867.2023.3252

Resumen

LaLiga es una de las competiciones profesionales de fútbol con menor presencia de capital estadounidense. En Primera División (temporada 2021-22), solo el RCD Mallorca era de capital norteamericano. Este artículo analiza los cambios del modelo de gestión del RCD Mallorca después de que lo comprara ACQ Legacy Partners LLC en 2016, como también estudia las interacciones producidas entre periodistas deportivos y el departamento de Comunicación del club. El método aplicado es un grupo focal con ejecutivos no deportivos de la entidad, entrevistas en profundidad con el CEO del RCD Mallorca, su director de comunicación y con el Consejero de Turismo del Consell Insular de Mallorca, y entrevistas semiestructuradas con periodistas que cubren la información del club. Los resultados constatan la progresiva “disneyización” del fútbol profesional, la creciente desintermediación de los clubes con la prensa que cubre su actualidad y la importancia de nuevos valores corporativos, como la sostenibilidad ambiental, en la conceptualización de una marca futbolística.

Palabras Clave

deporte , periodismo , comunicación , entrevista

Biografía del autor/a

Xavier Ginesta, Universitat de Vic-Universitat Central de Catalunya

Profesor Titular de Universidad. Doctor en Comunicación y Periodismo por la Universitat Autónoma de Barcelona (2009), es actualmente profesor del Departamento de Comunicación de la Universitat de Vic-Universitat Central de Catalunya. Su línea de investigación está centrada en la comunicación deportiva y el marketing deportivo, así como el branding de territorios. Imparte las asignaturas de Marketing Deportivo, Estructura del Sistema de Comunicación y Taller de Producción de Comunicación.

José Luis Rojas Torrijos, Universidad de Sevilla

Profesor Titular de Universidad. Doctor en Periodismo por la Universidad de Sevilla (2010). También es profesor en los másteres de Innovación en Periodismo de la Universidad Miguel Hernández de Elche, de Periodismo Deportivo de la Universitat Pompeu Fabra de Barcelona, de Comunicación y Periodismo Deportivo organizado por la Universidad Europea de Madrid (UEM) y de Periodismo Deportivo de la Universidad Católica de Murcia (UCAM), entre otros. Su línea de investigación está centrada en el periodismo deportivo, libros de estilo y ética periodística y nuevas narrativas digitales, temáticas sobre las que ha escrito más de una treintena de artículos en revistas académicas y seis monografías. Imparte las asignaturas de Periodismo Político y Económico, Estrategias de la Comunicación Institucional y Política, y Periodismo Deportivo.

Nahuel Ivan Faedo, Universitat de Vic-Universitat Central de Catalunya

Licenciado en Comunicación Social. Investigador predoctoral de la Facultad de Empresa y Comunicación de la Universitat de Vic - Universitat Central de Catalunya. Su línea de investigación está centrada en el periodismo deportivo y en el trabajo de las mujeres en dicha disciplina. Imparte la asignatura de Estructura del Sistema de Comunicación.

playbook (28 de noviembre, 2022). El RCD Mallorca prepara una nueva ampliación de capital de 15 millones para dejar atrás la Covid. 2Playbook. https://www.2playbook.com/clubes/rcd-mallorca-prepara-nueva-ampliacion-capital-15-millones-dejar-atras-covid_10255_102.html

Andrews, D. L. (Ed.) (2004). Manchester United: A thematic study. Psychology Press.

Axford, B. (Ed.) (2022). Why Globalization Matters: Engaging with Theory. Routledge.

Bairner, A. (2001). Sport, nationalism, and globalization. SUNY Press.

Ballesteros, C. (2021). La narrativa digital del fútbol. Desintermediación de la agenda a través de las redes sociales de los clubes. Hipertext.net, (22), 85-96. https://doi.org/10.31009/hipertext.net.2021.i22.08

Barceló, C., Alemany, B., Ruiz-García, J. C., & Suau, C. (2010). Estudio sobre productos turísticos emergentes en las Islles Balears. Cámara de Comercio de Mallorca. https://www.cambramallorca.com/documentos/Desp_1862.pdf

Becerra, M. (2014). Comunicación y medios a 30 años de 1983. Balance y perspectivas de la metamorfosis. En L. Albornoz (Ed.), Comunicación, políticas e industria: Actas del VIII Congreso Internacional de la Unión Latina de Economía Política de la Información, la Comunicación y la Cultura (pp. 41-54). Universidad Nacional de Quilmes. http://ulepicc.com/wp-content/uploads/VIII-Congreso-ULEPICC-Libro-de-Actas-QUILMES-Argentina.pdf

Bernstein, A., & Blain, N. (2002). Sport and the media: The emergence of a major research field. Sport in Society, 5(3), 1-30. https://doi.org/10.1080/911094213

Boyle, R. (2013). Reflections on communication and sport: On journalism and digital culture. Communication & Sport, 1(1/2), 88–99. https://doi.org/10.1177/2167479512467978

Broersma, M., & Eldridge, S. (2019). Journalism and Social Media: Redistribution of Power. Media and Communication, 7(1), 193–197. https://doi.org/10.17645/mac.v7i1.2048

Bryman, A. (2004). The disneyization of society. Sage Publications.

Carlson, M., & Lewis, S. (Eds.). (2015). Boundaries of Journalism: Professionalism, Practices and Participation. Routledge.

Crawford, G. (2004). Consuming Sport. Fans, Sport and Culture. Routledge.

Curry, G., & Dunning, E. (2015). Association Football: A Study in Figurational Sociology. Routledge.

Daum, E., & Scherer, J. (2018). Changing work routines and labour practices of sports journalists in the digital era: A case study of Postmedia. Media, Culture & Society, 40(4), 551–566. https://doi.org/10.1177/0163443717714992

Deuze, M. (2005). What is journalism? Professional identity and ideology of journalists reconsidered. Journalism, 6(4), 442–464. https://doi.org/10.1177/1464884905056815

Dixon, K. (2014). Football fandom and disneyization in late-modern life. Leisure Studies, 33(1), 1-21. https://doi.org/10.1080/02614367.2012.667819

Donnelly, P. (1996). The local and the global: globalization in the sociology of sport. Journal of Sports and Social Issues, 20(3), 239-257. https://doi.org/10.1177/019372396020003002

Eldridge, S. (2019). Where Do we Draw the Line? Interlopers, (Ant)Agonists, and an Unbounded Journalistic Field. Media and Communication, 7(4), 8–18. https://doi.org/10.17645/mac.v7i4.2295

Elias, N., & Dunning, E. (1992). Deporte y ocio en el proceso de la civilización. Fondo de Cultura Económica.

Escudero-Macluf, J., Delfín-Beltrán, L., & Gutiérrez-González, L. (2008). El estudio de caso como estrategia de investigación en las ciencias sociales. Ciencia administrativa, (1), 7-10. https://www.uv.mx/iiesca/files/2012/12/estudio2008-1.pdf

Evans, O. (2021). Public Relations. En Steen, R., Novick, J. & Richards, H. (Eds.), Routledge Handbook of Sports Journalism (pp. 135-145). Routledge.

Ferrucci, P., & Canella, G. (2021). Resisting the resistance (journalism): Ben Smith, Ronan Farrow, and delineating boundaries of practice. Journalism 24(3), 1-18. https://doi.org/10.1177/14648849211064379

Galán-Arribas, R., Hernández-Sánchez, P., Herrero Gutiérrez, F., & Fernández-Fernández, J. (2021). Los clubes españoles de fútbol y las redes sociales, ¿en qué idioma comunican? En Sanahuja-Peris, G. Mayorga-Escalada, S., & Herrero-Gutiérrez, J. (Coords.), Deporte y comunicación. Una mirada al fenómeno deportivo desde las ciencias de la comunicación en España (pp. 95-124). Tirant Humanidades.

Gantz, W., & Lewis, N. (2016). Fanship differences between traditional and newer media. En Billings, A., & Hardin, M. (Eds.), Routledge handbook of sport and new media (pp. 19-31). Routledge.

Ginesta, X. (2009). Les tecnologies de la informació i la comunicació i l’esport: Una análisis de la primera divisió espanyola de futbol [Tesis doctoral, Universitat Autònoma de Barcelona]. Repositorio Tesis Doctorals en Xarxa. https://www.tdx.cat/handle/10803/4214;jsessionid=35F96189E8EDC14D47E02935B649819A

____ (2021). La disneyització del futbol. Eumo.

Ginesta, X., Sellas, T., & Canals, M. (2019). Chinese investments in Spanish football: A case study of RCD Espanyol new management trends after rastar purchase. Communication & Sport, 7(6), 752–770. https://doi.org/10.1177/2167479518802332

Helland, K. (2007). Changing sport, changing media. Mass appeal, the sports/media complex, and TV sports rights. Nordicom Review, 28, 105-119. https://www.nordicom.gu.se/sites/default/files/kapitel-pdf/249_helland1.pdf

Iger, R. (2019). The ride of a lifetime. Lessons learned from 15 years as CEO of the Walt Disney Company. Random House.

Iturregui, L., Gutiérrez-Cuesta, J. J., & Cantalapiedra, M. J. (2020). Periodistas y profesionales de Relaciones Públicas: de la influencia y la dependencia a la desintermediación periodística. El Profesional de la información, 29(3), 1-13. https://doi.org/10.3145/epi.2020.may.20

James, G. (2019). The emerging of footballing cultures. Manchester (1840-2019). Manchester University Press.

Junghagen, S. (2018). Tensions in stakeholder relations for a Swedish football club - a case study. Soccer & Society, 19(4), 612-629. https://doi.org/10.1080/14660970.2016.1267621

Lambert, C. M. (2018). Digital sports journalism. Routledge.

Lee-Ludvigsen, J. (2019). ‘Foreign ownerships’ in the Premier League: examining local Liverpool fans’ perceptions on Fenway Spots Group. Soccer & Society, 20(4), 602-625. https://doi.org/10.1080/14660970.2017.1370582

Lee-Ludvigsen, J., & Petersen-Wagner, R. (2023). The UEFA European Football Championships. Politics, Media Spectacle and Social Change. Routledge.

Lewis, S. (2012). The tension between professional control and open participation: Journalism and its boundaries. Information, Communication & Society, 15(6), 836–866. https://doi.org/10.1080/1369118X.2012.674150

Lobillo-Mora, G. (2018). Desarrollo comunicacional en los clubes de fútbol españoles. Estudio de caso: Sevilla FC. Revista Iberoamericana de Ciencias de la Actividad Física y el Deporte, 7(1), 34-46. https://doi.org/10.24310/riccafd.2018.v7i1.4858

Lobillo-Mora, G., & Smolak-Lozano, E. (2019). La relación como valor estratégico en comunicación organizacional entre los clubes de fútbol y jugadores estrella en redes sociales. Estudio de caso de Real Madrid CF/Cristiano Ronaldo y FC Barcelona/Leo Messi. Revista Internacional de Relaciones Públicas, 9(17), 71-96. https://doi.org/10.5783/revrrpp.v9i17.576

López-Egea, S. (12 de mayo, 2017,). La isla de las bicis. El Periódico de Catalunya. https://www.elperiodico.com/es/deportes/20170512/mallorca-cicloturismo-la-isla-de-las-bicis-6034212

Maares, P., & Hanusch, F. (2020). Exploring the boundaries of journalism: Instagram micro-bloggers in the twilight zone of lifestyle journalism. Journalism, 21(2), 262-278. https://doi.org/10.1177/1464884918801400

Maguire, J. (1999). Global sport. Polity Press.

McCombs, M. (2013). Setting the Agenda: The Mass Media and Public Opinion. Wiley.

McEnnis, S. (2022). Disrupting Sports Journalism. Routledge.

McNamara, J (2014). Journalism-PR relations revisited: The good news, the bad news, and insights into tomorrow’s news. Public Relations Review, 40(5), 739-750. https://doi.org/10.1016/j.pubrev.2014.07.002

Menchén, M. (11 de mayo, 2022). LaLiga activa nuevos estabilizadores automáticos para exprimir un negocio de 5.000 millones en 2024. 2Playbook. https://www.2playbook.com/competiciones/laliga-activa-nuevos-estabilizadores-automaticos-exprimir-negocio-5000-millones-en-2024_8012_102.html?utm_source=2Playbook&utm_campaign=2bbaf6a661-EMAIL_CAMPAIGN_2022_05_10_05_09&utm_medium=email&utm_term=0_acdd9ead38-2bbaf6a661-461032573

____ (2021). Futbol i negoci. El camí de la gespa al monopoly. Publicacions de l’Abadia de Montserrat.

Millward, P. (2011). The global football league: Transnational networks, social movements and sport in the new media age. Springer.

Mirer, M. (2019). Playing the right way: In-house sports reporters and media ethics as boundary work. Journal of Media Ethics, 34(2), 73–86. https://doi.org/10.1080/23736992.2019.1599719

____ (2021). Just How They Drew It Up: How In-House Reporters Fit Themselves Into the Sports Media System. Communication & Sport, 10(3) 1–18. https://doi.org/10.1177/21674795211049412

Moragas, M., Kennett, C., García-Sedó, R., Cerezuela, B., & Blasco-Gil, J. J. (2003). El impacto de Internet en los medios de comunicación y la industria del deporte. Centre d'Estudis Olímpics. https://ddd.uab.cat/pub/estudis/2003/129351/impintmed_a2003.pdf

Olabe, F. (2015). El gabinete de Comunicación como impulsor de la gestión comunicativa de los clubes de fútbol. Revista Mediterránea de Comunicación, 6(1), 83–104. https://doi.org/10.14198/medcom2015.6.1.06

Palco23 (10 de agosto, 2021). El RCD Mallorca sale del concurso de acreedores más de una década después. Palco23. https://www.palco23.com/clubes/el-rcd-mallorca-sale-del-concurso-de-acreedores-mas-de-una-decada-despues

Perreault, G., & Bell, T. R. (2022). Towards a “Digital” Sports Journalism: Field Theory, Changing Boundaries and Evolving Technologies. Communication & Sport, 10(3), 398–416. https://doi.org/10.1177/2167479520979958

Peters, C., & Broersma, M. (Eds.). (2013). Rethinking Journalism. Trust and Participation in a Transformed News Landscape. Routledge.

Revers, M. (2014). Journalistic professionalism as performance and boundary work: Source relations at the state house. Journalism, 15(1), 37-52. https://doi.org/10.1177/1464884913480459

Robertson, R. (1992). Globalization. Social theory and global culture. Sage Publications.

Robertson, R., & Giulianotti, R. (2006). Fútbol, globalización y glocalización. Revista internacional de sociología, 64(45), 9-35. https://doi.org/10.3989/ris.2006.i45.14

Rohde, M., & Breuer, C. (2016). The financial impact of (foreign) private investors on team investments and profits in professional football: Empirical evidence from the Premier League. RedFame. Applied Economics and Finance, 3(2), 243-256. https://doi.org/10.11114/aef.v3i2.1366

Rojas-Torrijos, J. L., & Pérez-Curiel, C. (2020). Nuevos espacios para la redefinición de la profesión periodística. En Ruiz-Acosta, M. J., & López-Hidalgo, A. (Eds.), El periodismo en tiempos de realidad virtual (pp. 67-92). Comunicación Social.

Sanahuja-Peris, G. (2012). Análisis de los procesos en la comunicación corporativa de los clubes deportivos profesionales españoles. Estudio exploratorio. adComunica, 3, 171-189. http://dx.doi.org/10.6035/2174-0992.2012.3.11

Schapals, A.K., Maares, P., & Hanusch, F. (2019). Working on the Margins: Comparative Perspectives on the Roles and Motivations of Peripheral Actors in Journalism. Media and Communication, 7(4), 19-30. https://doi.org/10.17645/mac.v7i4.2374

Sherwood, M., Nicholson, M., & Marjoribanks, T. (2017a). Access, agenda building and information subsidies: Media relations in professional sport. International Review for the Sociology of Sport, 52(8), 992–1007. https://doi.org/10.1177/1012690216637631

____ (2017b). Controlling the message and the medium? The impact of sports organisations’ digital and social channels on media access. Digital Journalism, 5(5), 513–531. https://doi.org/10.1080/21670811.2016.1239546

Singer, J. (2003). Who are these guys?: The online challenge to the notion of journalistic professionalism. Journalism, 4(2), 139-163. https://doi.org/10.1177/146488490342001

Sloane, P. J. (1971). The economics of professional football: The football club as a utility maximiser. Scottish Journal of Political Economy, 18(2), 121-146. https://doi.org/10.1111/j.1467-9485.1971.tb00979.x

Soriano, F. (2009). La pilota no entra per atzar. Ara llibres.

Steensen, S., & Westlund, O. (2021). What is Digital Journalism Studies. Routledge.

Szymanski, S. (1998). Why is Manchester United so successful? Business Strategy Review, 9(4), 47-54.

____ (2015). Money and football. A soccernomics guide. Nation Books.

Vannier-Borges, F. (2018). Always Together: How Football Clubs Want Constant Connections with Fans. The Athens Journal of Sports, 5(4) 263-278. https://doi.org/10.30958/ajspo.5-4-2

Vidal-Perelló, M., & Vidal-Reynés, J. (2016). Un siglo con el RCD Mallorca. Comisión Centenario del RCD Mallorca.

Waalkes, S. (2017). Does soccer explain the world or does the world explain soccer? Soccer and globalization. Soccer & Society, 18(2-3), 166-180. https://doi.org/10.1080/14660970.2016.1166782

Wagner, E. (1990). Sport in Asia and Africa: Americanization or mundialization? Sociology of Sports Journal, 7(4), 399-402. https://doi.org/10.1123/ssj.7.4.399

Waisbord, S. (2013). Reinventing Professionalism: Journalism and News in a Global Perspective. Polity Press.

Welch-Suggs, D. (2015). Tensions in the press box. Understanding relationships among sports media and source organizations. Communication & Sport, 4(3), 261-281. https://doi.org/10.1177/2167479515577191

Whannel, G. (1992). Fields in vision: Television sport and cultural transformation. Routledge.

Wimmer, R. D., & Dominick, J. R. (1987). Mass media research: An introduction. Wadsworth.

Yin, R. K. (1994). Case study research: Design and methods. Sage Publications.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Publicado

2023-05-31

Cómo citar

Ginesta, X., Rojas Torrijos, J. L., & Faedo, N. I. (2023). Periodistas deportivos e inversores estadounidenses en LaLiga: desintermediación y "disneyización" en el RCD Mallorca. Perspectivas De La Comunicación, 16(1). https://doi.org/10.56754/0718-4867.2023.3252

Número

Sección

Artículos